WHY IS THE ROAD DRAINAGE SYSTEM SO IMPORTANT?
Along with the development of “concrete” cities, road networks and car parks, the balance of the environment has been irretrievably upset. The process of urbanisation has disrupted, for example, the natural soaking awayof rainwater into the ground and, in a consequence, led to surface sealing. Therefore, designing appropriate drainage systems, especially in urban areas, has become indispensable. Without them, some cracks, heaves, potholes, ruts and many other surface damages might occur. Moreover, on dual carriageways, in order to minimise the risk of aquaplaning, fast removal of surface water is really essential. Not to mention hazards related to heavy rain in the summer and, consequently, roads that look like they were swollen rivers.
WHAT ELEMENTS MAKE UP A TYPICAL DRAINAGE SYSTEM?
When looking at a newly-built road, we just don’t realise how many units have to be installed to ensure it is safe for public use. Separators, retention ponds, stormwater drainage systems, filter drains, culverts, soak-aways – these are only some of the whole range of various drainage elements and techniques. However, the most popular ones, used to carry rainwater from road surfaces, are still troughs, gullies, usually located at the edge of the road by the kerb, or roadside open drains. The latter, although quite prevailing in our country, are more and more frequently raising serious doubts. The ditch depth, sometimes even of 2 metres or more, is a cause of many of the fatal accidents. In addition, ditches that are not regularly maintained (grass cutting, removing leaves or rubbish) result in the lack of drainage in particular areas.
ARE THERE ANY ALTERNATIVES?
Roadside open drains may be replaced, for instance, with the system of drainage chambers, the result of which will be the widening of roads. The chambers are made of polypropylene and, thanks to their special structure, can withstandheavyloads. Quite recently, the so-called sustainable drainage systemhas become a new, eco-friendly way of surface water management. It controls, infiltrates and manages runoff at its source where it falls as rain, thereby preventing pollutionand protecting the environment. The common features of that type of drainage are, among others, filter swales, bio-retention areas, retention and infiltration ponds, and permeablepavings. In short, the SUDS is a system that avoids using pipes and kerbs and attempts to mimic the natural way of rainfall utilisation.
WHAT ELSE TO REMEMBER ABOUT?
No matter what type of road drainage has been used, its right maintenancemust be done anyway. It involves, for example, keeping gullies clean, ensuring that the filter material is operating satisfactorily, or reducing the risk of blockages.
Magdalena Marcinkowska
GLOSSARY:
road drainage – odwodnienie dróg
flooding – tu: zalewanie
side slope – skarpa, nasyp
groundwater – woda gruntowa
to upset/to disrupt / to disturb – zaburzać, zakłócać
to soak away – wsiąkać
sealing – uszczelnienie
heave – wysadzina
dual carriageway (AmE expressway, freeway) – droga szybkiego ruchu
aquaplaning – akwaplanacja (poślizg wodny związany z utratą przyczepności kół)
swollen river – rwąca, wezbrana rzeka
retention pond – zbiornik retencyjny
stormwater drainage system – kanalizacja deszczowa
culvert – przepust
trough – mulda
gully – kanał ściekowy, wpust deszczowy
kerb – krawężnik
roadside open drain / ditch – rów przydrożny
fatal accident – śmiertelny wypadek
grass cutting – koszenie trawy
drainage chambers – komory drenażowe
to withstand a load (of) – wytrzymywać obciążenie
sustainable drainage system (SUDS) – zrównoważony system drenażu
pollution – zanieczyszczenie
filter swale – rów chłonny
permeable – przepuszczalny, przenikalny
rainfall utilisation – zogospodarowanie wód deszczowych
maintenance – utrzymanie
blockage – zator
Fot. K. Wiśniewska
Tłumaczenie
ODWODNIENIE DRÓG A ICH BEZPIECZEŃSTWO I JAKOŚĆ
Skuteczny system odwodnienia ma fundamentalne znaczenie dla strukturalnej integralności i trwałości drogi, a co za tym idzie, dla jej bezpieczeństwa i jakości. Składa się na niego zarówno odwodnienie powierzchniowe, jak i wgłębne, które zapobiegają zalewaniu dróg, zabezpieczają nośność podłoża i nawierzchni drogi, nie dopuszczają do erozji skarp i nasypów, a także kontrolują poziom wody gruntowej.
Dlaczego system odwodnienia dróg jest tak ważny?
Wraz z rozbudową „betonowych” miast, sieci dróg i parkingów, równowaga w przyrodzie została nieodwracalnie zaburzona. Proces urbanizacji zakłócił, na przykład, naturalne wsiąkanie wód opadowych do gruntu, a w konsekwencji doprowadził do uszczelnienia nawierzchni. Niezbędne stało się więc projektowanie odpowiednich systemów odwadniania dróg – szczególnie na obszarach miejskich. Bez nich mogą tworzyć się spękania, wysadziny, dziury, koleiny i inne uszkodzenia nawierzchni. Ponadto na drogach szybkiego ruchu, w celu zmniejszenia ryzyka powstania poślizgu wodnego, szczególnie istotne jest szybkie pozbycie się wody powierzchniowej. Nie wspominając już o niebezpieczeństwach związanych z ulewami w okresie letnim, a w rezultacie, drogami, które przypominają rwące rzeki.
Z czego składa się typowy system odwadniania dróg?
Patrząc na nowo wybudowaną drogę, często nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele urządzeń musi być zainstalowanych, aby była ona bezpieczna do użytku publicznego. Separatory, zbiorniki retencyjne, kanalizacje deszczowe, drenaże odwadniające, przepusty, studnie chłonne – to tylko niektóre spośród szerokiej gamy różnych elementów i technik odwadniania. Jednak, do najbardziej popularnych, używanych do odprowadzania wód opadowych z nawierzchni, wciąż zalicza się muldy, kanały ściekowe, zwykle umieszczone na skraju drogi przy krawężniku, czy też rowy przydrożne. Te ostatnie, choć dominujące w naszym kraju, coraz częściej budzą poważne wątpliwości. Głębokość rowów – czasem nawet 2 metry lub więcej – bywa przyczyną wielu śmiertelnych wypadków. Poza tym rowy, które nie są systematycznie utrzymywane (koszenie traw, usuwanie liści lub śmieci), skutkują brakiem odwodnienia w danym terenie.
Czy są jakieś alternatywne rozwiązania?
Rowy przydrożne mogą zostać zastąpione na przykład systemem z komór drenażowych, w wyniku czego możliwe będzie poszerzenie jezdni, a tym samym zwiększenie bezpieczeństwa. Komory wykonane są z polipropylenu, a dzięki specjalnej konstrukcji mogą wytrzymać bardzo duże obciążenia. Całkiem nowym i przyjaznym dla środowiska sposobem zagospodarowania wody powierzchniowej stał się tak zwany zrównoważony system drenażu. Kontroluje on, rozsącza i wykorzystuje wody opadowe w miejscu ich powstania, zapobiegając tym samym zanieczyszczeniom i chroniąc środowisko naturalne. Do charakterystycznych elementów tego rodzaju odwadniania należą, między innymi, rowy chłonne, powierzchnie bioretencyjne, zbiorniki retencyjno-rozsączające oraz przepuszczalne nawierzchnie. Jednym słowem, jest to system, który rezygnuje z rur oraz krawężników i próbuje naśladować naturalny sposób radzenia sobie z wodami deszczowymi.
O czym jeszcze należy pamiętać?
Bez względu na to, jaki rodzaj odwodnienia dróg został zastosowany, konieczne jest jego prawidłowe utrzymanie. Obejmuje ono na przykład dbanie o czystość kanałów ściekowych, sprawdzanie, czy materiał chłonny funkcjonuje zadowalająco oraz redukowanie ryzyka tworzenia się zatorów.
