Concrete and reinforced concrete works are carried out for variety of structures. They are present in traditional structures (walls, posts, beamsand binding joists, floors) and in specialized structures (silos, broadcasting towers, chimneys, bridge pillars and spans).
Concrete and reinforced concrete works are often carried out under extreme circumstances (deep excavations, heights, severe weather conditions) which poses a great risk to workers.
Most common risks are:
– electric shock when using electric tools and equipment;
– burning with heated and steaming materials, e.g. when placing concrete in winter, at low temperatures;
– incorrect execution of form works and their supports (shores, angle struts);
– use of malfunctioning tools and equipment, e.g. concrete feeders, lines, hoists;
– absence of or incorrect use of Personal Protective Equipment.
Concrete and reinforced concrete works are to a great extent related to carpentry and reinforcement works, which further increases the complexity of such works. It is very important that the contractor prepares earlier the Safety Methodology of Works, accounting for workplace specificity. What’s most important, however, the contractor should familiarize his workers with such Methodology, to the extent of works carried out by them.
Major safety principles to be observed when carrying out such works are:
1. Using correctly executed working and protective formworks.
2. Providing workers with toolboxes preventing falling of tools and not inhibiting workers’ movements (particularly important for carpenters).
3. Providing safety measures preventing the collapse of bracing and supports during erection and dismantling of boarding, as defined in Section 13 §195 of the aforementioned Regulation. This applies to traditional boarding (made of wooden boards, balks and square-sawn timbers) as well as system formworks. Shores may be dismantled solely by qualified teams. Deadline for execution is each time defined by site manager, consideration given to sufficient concrete strength, as required.
4. Using functional equipment for handling of boarding and reinforcement components, and of concrete (hoists, cranes, concrete pumps, containers), as well as adequate protection measures (lines, anchors, barriers), which guarantee the stability of material/component being handled.
5. Construction of necessary station roofs or canopies, and isolated stations preventing unauthorized access, for prefabrication of reinforcement and other components, and for production of concrete.
Detailed conditions for execution of carpentry, reinforcement, reinforced concrete and concrete works are defined in the Regulation by Minister of Infrastructure quoted in the heading of this article.
Magdalena Marcinkowska
GLOSSARY:
OHS [also OH&S; occupational health and safety] – BHP, bezpieczeństwo i higiena pracy
concrete works – prace betoniarskie
reinforced concrete works – prace żelbetowe
post – słup
beam – belka
binding joist – podciąg
broadcasting tower – wieża telewizyjna
bridge pillar – filar (mostu)
under extreme circumstances – w ekstremalnych warunkach
electric shock – porażenie prądem
shore – tu: stempel (jako podparcie szalunków)
concrete feeder – pojemnik do podawania betonu
hoist – wciągarka
personal protective equipment – sprzęt ochrony osobistej
carpentry works – prace/roboty ciesielskie
reinforcement works – prace/roboty zbrojarskie
contractor – wykonawca
toolbox – zasobnik na narzędzia ręczne
safety measure – środek zabezpieczający
dismantling – demontaż
concrete strength – wytrzymałość betonu
functional – sprawny, działający (o urządzeniu, sprzęcie)
crane – żuraw
concrete pump – pompa do betonu
container – pojemnik
anchor – kotwa
station roof – wiata
canopy – zadaszenie
Fot. K. Wiśniewska
Tłumaczenie
BHP w pracach betoniarskich i żelbetowych
Warunki i sposób wykonania robót betoniarskich i żelbetowych reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót (Dz.U. z 2003 r. Nr 47 poz. 401 – Rozdział 13 i 14).
Roboty betoniarskie i żelbetowe wykonywane są w różnych konstrukcjach budowlanych. Występują w elementach zarówno tradycyjnych budynków (ścianach, słupach, belkach i podciągach, stropach), jak również budowli specjalistycznych (silosach, wieżach telewizyjnych, kominach, filarach i przęsłach mostowych).
Wykonywanie tych robót wiąże się z pracą w często ekstremalnych warunkach (głębokie wykopy, duża wysokość, praca w trudnych warunkach pogodowych), co stwarza duże zagrożenie bezpieczeństwa osób je wykonujących.
Najczęściej występujące zagrożenia to:
– porażenia prądem elektrycznym podczas używania elektronarzędzi i sprzętu;
– oparzenia materiałami podgrzewanymi i naparzanymi, np. podczas betonowania zimą w warunkach obniżonych temperatur;
– niewłaściwe wykonanie szalunków i ich podparcia (stempli, zastrzałów);
– używanie niesprawnych narzędzi i sprzętu, np. pojemników do podawania betonu, lin, wciągarek;
– brak lub niewłaściwe używanie sprzętu ochrony osobistej.
Wykonanie prac betonowych i żelbetowych jest w dużym stopniu związane z robotami ciesielskimi i zbrojarskimi, co powoduje złożoność procesu wykonania robót tego typu. Bardzo ważne jest, aby wykonawca odpowiednio wcześniej opracował „instrukcję bezpiecznego wykonywania robót budowlanych”, uwzględniając w niej specyfikę wykonywanych robót. Co najważniejsze, powinien zaznajomić z nią pracowników w zakresie wykonywanych przez nich robót.
Najważniejsze zasady bezpiecznego wykonywania wyżej wymienionych robót to:
1. Używanie prawidłowo wykonanego rusztowania roboczego i ochronnego.
2. Wyposażenie pracowników w zasobniki na narzędzia ręczne, uniemożliwiające wypadanie narzędzi i nieutrudniające swobody ruchu (szczególnie ważne w przypadku prac ciesielskich).
3. Zapewnienie środków zabezpieczających przed możliwością zawalenia się konstrukcji usztywniających i rozpierających w czasie montażu oraz demontażu deskowania, określonych w rozdziale 13 §195 ww. rozporządzenia. Dotyczy to deskowania tradycyjnego (z desek, bali i krawędziaków), jak również systemowego. Rozbiórka stemplowania może być dokonana jedynie przez wykwalifikowane brygady. Termin wykonania tych robót każdorazowo wyznacza kierownik budowy, zwracając uwagę na wymaganą dostateczną wytrzymałość betonu.
4. Używanie sprawnego sprzętu do transportu elementów deskowania, zbrojenia oraz betonu (wciągarek, żurawi, pomp do betonu, pojemników), a także stosowanie odpowiednich zabezpieczeń (lin, kotew, barierek), gwarantujących stabilizację transportowanego materiału lub elementu.
5. Wykonanie wymaganych wiat lub zadaszeń oraz wydzielonych stanowisk bez dostępu osób nieuprawnionych podczas prefabrykacji zbrojenia i innych elementów oraz produkcji betonu.
Szczegółowe warunki wykonania robót ciesielskich, zbrojarskich, żelbetowych i betoniarskich określone są w rozporządzeniu ministra infrastruktury przytoczonym w nagłówku tego artykułu.
