Mimo odpowiednich przepisów i norm oraz kampanii informacyjnych promujących bezpieczeństwo na budowie nadzór nad montażem i eksploatacją rusztowań jest nadal niewystarczający.
Fot. 1. Nie zachowano bezpiecznej odległości między rusztowaniem a stanowiskiem roboczym, brak wydzielenia strefy niebezpiecznej wokół rusztowania [9]
W latach 2016-2018 przeprowadzono obszerne badania stanu elewacyjnych rusztowań ramowych stosowanych na polskich budowach. Projekt badawczy, zatytułowany „Model oceny ryzyka wystąpienia katastrof budowlanych, wypadków i zdarzeń niebezpiecznych na stanowiskach pracy z wykorzystaniem rusztowań budowlanych” (NCBiR PSBS3/A2/19/2015), obejmował m.in. szczegółową ocenę 120 rusztowań pod kątem nośności, własności dynamicznych, prawidłowości ukształtowania i panujących na nich warunków pracy [1]. Projekt badawczy realizowało konsorcjum trzech wyższych uczelni: Politechniki Wrocławskiej, Politechniki Łódzkiej i Politechniki Lubelskiej. Przedstawione w artykule wyniki dotyczą prawidłowości wyposażenia rusztowania w jego podstawowe komponenty. Poprawność oceniano w świetle wymagań przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
Próba
Ogółem przebadano 120 rusztowań ramowych, po 24 w województwach: dolnośląskim, łódzkim, lubelskim i mazowieckim, oraz 24 spoza tych województw. Przeprowadzenie badań było w oczywisty sposób uwarunkowane zgodą kierownictwa budowy, próba nie jest więc losowa.
Jednak prowadzone równolegle regularne obserwacje rusztowań w wybranych miastach [2] wskazują, że obiekty wytypowane do badań byty reprezentatywne dla populacji rusztowań fasadowych pod względem rozmiarów (powierzchnia, wysokość), typu obsługiwanych robót, typu rusztowania (dominują te o minimalnej klasie szerokości strefy roboczej i dostępie z drabin).
W badanej próbie (tak jak i w praktyce budów prowadzonych w miastach) najliczniej reprezentowane są rusztowania stosunkowo niewielkie i niezbyt wysokie (rys. 1): połowa badanych rusztowań miała powierzchnię do 300 m2 i wysokość do 14 m. Największe z badanych rusztowań miało powierzchnię około 1500 m2, a najwyższe - 56 m wysokości. Najniższe miało tylko dwa poziomy robocze (wysokość 4 m), a najmniejsze - powierzchnię 62 m2.
Rys. 1. Charakterystyka próby: rozkład powierzchni i wysokości badanych rusztowań
Czytaj też: Rusztowania stosowane w przemyśle