Utility or foundation earthworks (continuous footings, foundation slabs, spot footings) have to begin with accurate setting out. Setting out is based on engineering design. It is also worth checking with the geodetic documentation, if there are no underground utilities in the area of earthworks, such as HV and LV power cables, water or gas supply pipelines. In the event of coming across such utilities, the method of excavation has to be agreed with a competent body, administering such utilities in direct vicinity of earthworks.
During execution of earthworks one has to consider a host of OHS regulations to ensure the safety of workers. This applies in particular to all kinds of works, from wide excavations (bottom width > 1.5 m), to narrow excavations or trenches (bottom width < 1.5 m), deep excavations (depth over 1.5 m), medium-depth excavations (depth not exceeding 1.5 m) to shallow excavations (depth up to 1.0 m), carried out manually or mechanically. Failure to observe such regulations leads to hazards that might result in grave accidents. The biggest hazard in earthworks is nonsecured excavations, particularly wide and deep excavations. Particular care has to be exercised with earthworks in loose and wet ground.
During the earthworks, always do the following:
– secure the excavation with 1.1 m barriers erected at least 1.0 m from the edge;
– dump the material further than 0.6 m from the edge;
– secure the walls of narrow excavations deeper than 1.0 m;
– secure the walls of wide excavations by sloping, with inclination corresponding with excavation depth and type of ground, or using Berliner walls, palisades, sheet piles or cavity walls;
– set out access roads and work zones for machinery and equipment;
– remember about finishing works, such as refilling, dismantling protections, compacting and placing the indicator film;
– execute excavation access points, e.g. ladders; spacing of accesses points should not exceed 20 m.
Correct organization of works, good selection of tools, equipment and excavation wall security measures, and observation of OHS regulations and principles, are of paramount importance to the safety of earthworks. Responsibility for correct and safe execution of earthworks is on site supervision (foreman, works manager, site manager), whose job is to control observance of OHS regulations.
Magdalena Marcinkowska
GLOSSARY:
earthworks – roboty ziemne
excavation – wykop
continuous footing – ława fundamentowa
spot footing – stopa fundamentowa
HV and LV power cables – kable energetyczne wysokiego i niskiego napięcia
wide excavations – wykopy/roboty ziemne szerokoprzestrzenne
narrow excavations (also trenches) – wykopy/roboty ziemne wąskoprzestrzenne
hazard – tu: zagrożenie
non-secured – niezabezpieczony
loose ground – luźny grunt
to secure – zabezpieczyć
sloping – skarpowanie
inclination – tu: nachylenie
sheet piles – grodzice stalowe
cavity wall – ściana szczelinowa
access road – droga dojazdowa
to refill – zasypywać
to dismantle – demontować
to compact – zagęszczać
indicator film – folia oznaczeniowa
excavation access point – zejście do wykopu
ladder – drabina
site supervision – nadzór budowy
foreman – mistrz budowlany
works manager – kierownik robót
site manager – kierownik budowy
Fot. autorki
Tłumaczenie
BHP podczas wykonywania robót ziemnych
Niemal każda budowa rozpoczyna się wykonaniem wykopów. Inwestycje już zrealizowane też często wymagają budowy nowych przyłączy bądź wymiany rur, co wiąże się z przeprowadzeniem robót ziemnych.
Roboty ziemne przy budowie fundamentów (ław, płyt, stóp) bądź wykonywaniu różnych instalacji należy rozpocząć od wyznaczenia w gruncie ich dokładnego przebiegu. Trzeba to zrobić na podstawie projektu technicznego. Warto też sprawdzić w dokumentacji geodezyjnej, czy w strefie wykonywanych robót nie znajdują się urządzenia podziemne, tj. kable energetyczne wysokiego i niskiego napięcia, wodociągi czy przewody instalacji gazowej. W przypadku natrafienia na takie urządzenia sposób wykonania wykopu należy uzgodnić z właściwą jednostką, która zarządza instalacjami i sieciami w bezpośrednim sąsiedztwie robót.
Przy wykonywaniu robót ziemnych musimy uwzględnić szereg rozmaitych przepisów BHP które zapewnią bezpieczeństwo pracowników. Dotyczy to wszystkich rodzajów robót, począwszy od szerokoprzestrzennych (szerokość dna > 1,5 m), poprzez wąskoprzestrzenne (szerokość dna < 1,5 m), głębokie (głębokość powyżej 1,5 m), średniogłębokie (o głębokości nie większej niż 1,5 m), po płytkie (głębokość do 1,0 m), wykonywanych zarówno ręcznie, jak i mechanicznie. Bagatelizowanie tych przepisów prowadzi do zagrożeń, które mogą skutkować groźnymi wypadkami. Największym zagrożeniem przy robotach ziemnych są niezabezpieczone wykopy, szczególnie jeśli są głębokie i wąskoprzestrzenne. Szczególną ostrożność należy zachować też w gruntach luźnych i nawodnionych.
Podczas prowadzenia robót ziemnych należy:
– zabezpieczyć wykop barierkami ochronnymi o wysokości 1,1 m w odległości min. 1,0 m od jego krawędzi;
– składować grunt odspojony w odległości większej niż 0,6 m od krawędzi wykopu;
– zabezpieczyć za pomocą obudów ściany wykopów wąskoprzestrzennych głębszych niż 1,0 m;
– zabezpieczyć ściany wykopów szerokoprzestrzennych poprzez skarpowanie, którego nachylenie zależy od głębokości wykopu i rodzaju gruntu, ewentualnie za pomocą ścianek berlińskich, palisad, grodzic stalowych lub ścian szczelinowych;
– wyznaczyć drogi dojazdowe dla maszyn i urządzeń oraz strefy ich pracy;
– pamiętać o czynnościach kończących wykonanie robót, tj. zasypanie, demontaż zabezpieczeń, zagęszczenie gruntu, ułożenie folii oznacznikowej;
– wykonać zejścia do wykopów, np. drabiny; odległość pomiędzy zejściami nie powinna przekraczać 20 m.
Bardzo duże znaczenie dla bezpiecznej pracy przy wykonywaniu robót ziemnych ma właściwa organizacja pracy, dobranie narzędzi, sprzętu i odpowiednich zabezpieczeń ścian wykopów, a także przestrzeganie przez pracowników przepisów BHP Odpowiedzialność za prawidłowy i bezpieczny przebieg prac ponosi nadzór budowy (mistrz budowlany, kierownik robót oraz kierownik budowy), do których należy kontrola przestrzegania przepisów BHP.
