Podłogi podniesione w nowoczesnych budynkach biurowych są dziś standardem. Mimo popularności, niewiele jest analiz cech poszczególnych typów podłóg. Poniżej porównamy dwa powszechnie stosowane w tych systemach typy płyt: wiórowo-żywiczne oraz siarczanowo-wapniowe – potocznie zwane gipsowymi.
Wymagania techniczne podłóg podniesionych z dostępem określa norma PN-EN 12825. Zawiera ona warunki kwalifikacji do klas wytrzymałości na obciążenia, ugięcia i odniesienia do innych norm, np. wymagania w zakresie reakcji na ogień (PN-EN 13501-1) i odporności ogniowej (PN-EN 13501-2). Spójrzmy, jak kształtują się te parametry dla płyt wiórowych i gipsowych w kontekście zastosowania w budynku biurowym.
Nośność i klasa ugięcia
Najpopularniejsze płyty wiórowe mają grubość 38 mm i gęstość nie mniejszą niż 720 kg/m3. Pod kątem wytrzymałości płyty te zajmują klasę 1 lub 2, dla których obciążenie niszczące wynosi odpowiednio ≥4 kN i ≥6 kN punktowo. Współczynnik bezpieczeństwa wynosi w Polsce 2, co oznacza nośność 2 kN dla klasy 1 i 3 kN dla klasy 2. Te wartości wiążą się jednak z dużym ugięciem płyty. Norma klasyfikuje podłogi podniesione ze względu na ugięcie pod obciążeniem nominalnym i tak: klasa A – 2,5 mm, klasa B – 3 mm, klasa C – 4 mm. Nawet gruba płyta wiórowa plasuje się w klasie C (maks. ugięcie 4 mm). Producenci poprawiają ten parametr oklejając je blachami stalowymi – najczęściej tylko jednostronnie ze względów ekonomicznych.
Płyty gipsowe to sprasowane tafle siarczanowo-wapniowe zbrojone włóknem celulozowym o gęstości nie mniejszej niż 1500 kg/m3 i grubości od 28 do 42 mm. Klasa nośności podłogi zależy od grubości płyty: podłoga z płyt najcieńszych (28 mm) odpowiada klasie 1 (siła niszcząca ≥4 kN), podłoga z płytami 42 mm odpowiada klasie 6 (12 kN). Płyty gipsowe są sztywne i niezależnie od grubości zajmują klasę ugięcia A (maks. ugięcie 2,5 mm).
Ochrona przeciwpożarowa
Kryteria bezpieczeństwa ze względu na reakcję na ogień określa norma PN-EN 13501-1. Zgodnie z nią płyty wiórowe mają klasę B1 lub B2 (produkty trudnopalne), a płyty gipsowe oznaczone są jako niepalne – klasą A1.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 12 kwietnia 2002 r. (Dz.U. Nr 75 poz. 690 z późn. zm.) reguluje wymagania odporności ogniowej podłóg: każda o wysokości ≥20 cm powinna mieć klasę REI 30. W budynku wysokościowym bądź w strefach ZLII i pożarowych (z obciążeniem ogniowym powyżej 4000 MJ/m2) – klasę REI 60.
Najwyższa klasa odporności, jaką osiąga podłoga z płyt wiórowo-żywicznych to REI 30 – pod warunkiem zabezpieczenia blachą. Podłoga z płyt gipsowych ma klasę REI 30, a z płyt o grubości ≥36 cm – REI 60, bez dodatkowych zabiegów.
Ekologia
Newralgicznym aspektem jest ochrona zdrowia i środowiska. Do wyrobu płyt wiórowych stosuje się spoiwa zawierające formaldehydy. Zaostrzenie kryteriów emisji toksyn wymusiło stosowanie płyt niskoemisyjnych (E1), jednak nie eliminuje to zupełnie czynnika emisji.
Do produkcji płyt gipsowych używa się tylko gipsu, celulozy i wody, co czyni je produktem ekologicznym i bezpiecznym.
Odporność na wilgoć
Równie kluczowa jest reakcja na wilgoć. Płyty wiórowo-żywiczne (podobnie jak drewno) odkształcają się w kontakcie z wodą. Stopień narażenia na wilgoć w biurach jest wprawdzie niski, należy jednak pamiętać o wilgoci resztkowej oddawanej przez strop betonowy w nowych obiektach nawet przez lata. Działa ona na podłogę i może prowadzić do uszkodzeń oraz spęcznienia powodującego skrzypienie. Czynnik ten słabiej oddziałuje na płyty gipsowe, które chłoną wilgoć w mniejszym stopniu i nie ulegają takim odkształceniom.
Rozwój technologii podłóg podniesionych przyniósł rozwiązanie w postaci płyt gipsowych. Stale zyskują one uznanie – stąd zwiększający się ich udział w inwestycjach. Niezależnie od przewagi technologicznej, są po prostu materiałem nowszej generacji. Deweloperzy sięgają po nie również dlatego, że – w wyścigu po certyfikaty dla swych budynków – są zmuszeni zadbać o szczegóły, których umiejętne wyeksponowanie pozwala zarobić dodatkowe punkty u audytorów LEED i BREEAM.
